„Odszukaj w legionach swego przodka”
Pierwsze z cyklu spotkań z Legionistami Piłsudskiego, żołnierzami Niepodległości. W 100-lecie Niepodległości ważne jest przypomnienie wkładu środowisk lokalnych w dzieło odzyskania niepodległości. Autorzy Słownika Legionistów Polskich 1914-1918, prof. Janusz Cisek i Ewa Kozłowska przedstawią uczestników tych wydarzeń, biogramy lokalnych legionistów na bazie Słownika... Przedstawią ogólne kontekst historyczny i, oprócz żołnierzy z Mazowsza pochodzących, przedstawią sylwetki kobiet, które w Legionach odegrały niemałą rolę.
O 12.00 w Przystanku Kultura wspólne wystąpienie prof. Janusza Ciska z UJ i Ewy Kozłowskiej. Prezentowaliśmy legionistów z Piaseczna, Zalesia Górnego oraz kobiety w LP na tle wydarzeń l. 1914-1918.
W czasie spotkania potomkowie legionistów opowiadali o swoich przodkach.
Spotkanie tłumaczyła na język migowy Pani Anna Borycka. Krótka relacja ukaże się w mediach projektu i organizatora i instytucji współorganizujących spotkania wkrótce.
Relacja ze spotkania

Na zdjęciu Prof. Janusz Cisek przeprowadza rozmowę z potomkami legionistów.
Pan Stanisław Hofman prawnuk pierwszego burmistrza Piaseczna wspomina swego przodka.
Dalej siedzą Pani Barbara Tokarska - córka legionisty Mieczysława Tyszkiewicza, Prof Janusz Cisek i Pan Zbigniew Chorzępa - wnuk legionisty.
Wspólny wykład Prof. Janusza Ciska i Prof. Grzegorza Nowika o drogach do Niepodległości.
Porównanie współczesnych postaw patriotycznych z postawami młodych ludzi z początku ubiegłego wieku.
W ramach programu „Niepodległa” w dniu 23 XI 2017 odbyło się w Szkole Podstawowej im. Wspólnej Europy w Zalesiu Górnym spotkanie na temat „potrzeby” Niepodległości. O trudnych drogach do niepodległości i pierwszych dniach niepodległej ojczyzny rozmawiali z młodzieżą i mieszkańcami Zalesia Górnego prof. dr hab. Grzegorz Nowik z Muzeum Piłsudskiego w Sulejówku i prof. dr hab. Janusz Cisek z Uniwersytetu Jagiellońskiego. Pierwszy z nich plastycznie opisał różnice panujące w trzech zaborach, odmienne systemy prawne, inne prawo wyborcze i dominujące wyznanie, zróżnicowane możliwości awansu społecznego i politycznego, a nawet brak dostępu do edukacji dla wszystkich grup społecznych. W Galicji panował szeroki dostęp do nauki dla dzieci i młodzieży, łącznie z polskim językiem wykładowym, działały społeczne instytucje edukacyjne jak Towarzystwo Szkoły Ludowej czy Macierz Szkolna – a w Królestwie i zaborze rosyjskim odwrotnie – ograniczonej nauczanie głównie w języku rosyjskim i niemieckim. Inne były nawet zasady ruchu drogowego, w Austro-Węgrzech ruch był lewostronny. Co więc obok tych różnic, dzielących obszary zamieszkałe przez Polaków, było czynnikiem sprzyjającym Niepodległości. Prof. Nowik wskazał na ogólnonarodową, spójna świadomość narodową i historyczną, a także tradycję i język. Prof. Cisek podbudował argumentację konkretnymi przykładami systemu edukacyjnego w Galicji oraz wskazał na możliwości pielęgnowania tradycji. Rocznice jak 100-lecie Insurekcji Kościuszkowskiej obchodzone w 1894, 500-lecie Grunwaldu wraz z V Zlotem „Sokoła” i pomnikiem Grunwaldzkim w Krakowie, wreszcie 100-lecie epopei napoleońskiej budziły ducha, ale też były okazją do ćwiczeń Związków i Drużyn Strzeleckich. Wypowiedzi powyższe uzupełniła Ewa Kozłowska, podkreślając rolę kobiet. Po prelekcji posypały się pytania od ok. osiemdziesięciu uczestników. Młodzież i zaproszeni mieszkańcy Zalesia Górnego zainteresowani byli czasami odzyskiwania przez Polskę niepodległości. Wiele poruszonych kwestii dało obraz tamtych czasów i postaw obywateli. Dziękujemy za zaproszenie młodzieży z Akademii Spotkań z Ciekawymi Ludźmi ze Szkoły Podstawowej w Zalesiu Górnym.
Spotkanie tłumaczył na język migowy Pan Michał Żurawski.
Krótka relacja filmowa ukaże się wkrótce.
Relacja ze spotkania


Prof. Grzegorz Nowik i prof. Janusz Cisek z młodzieżą i gośćmi spotkania.
Spotkanie w Miejskiej i Powiatowej Bibliotece Publicznej w Kolbuszowej
W Miejskiej i Powiatowej Bibliotece Publicznej w Kolbuszowej odbyło się spotkanie z cyklu „Do Niepodległości” realizowanego w ramach wieloletniego programu dotacyjnego "Niepodległa". Tematem głównym była postawa miasta i powiatu wobec wojny 1914-1918 roku. Pan Jacek Bardan, dyrektor Muzeum Kultury Ludowej w Kolbuszowej, przedstawił sylwetkę barona Jana Hupki - wybitnego działacza konserwatywnego w Galicji i szefa Powiatowego Komitetu Narodowego w tym mieście (1914-1918). Przedstawił również okres mobilizacji do Legionów.
Położenie Kolbuszowej w połowie drogi pomiędzy Lwowem i Krakowem sprawiło, że i opcje ochotników rozkładały się pomiędzy "Sokołem" a więc Legionem Wschodnim we Lwowie a "Strzelcem" czyli Legionami Polskimi w Krakowie. Na miejscowym środowisku odcisnął swe piętno wspomniany Hupka, przyjaciel ze studiów na UJ Władysława Leopolda Jaworskiego, prezesa Naczelnego Komitetu Narodowego w Krakowie. Hupka był ofiarnym materialnie działaczem Departamentu Organizacyjnego, a potem Departamentu Opieki NKN. Departament ten zajmował się pomocą dla poszkodowanych legionistów i ich rodzin także opieką nad sierotami po poległych i aby zebrać na tę pomoc środki inicjował rozmaite akcje. Jedną z nich były "Tarcze Legionów" w każdym mieście Galicji rzecz jasna także w Kolbuszowej. W tarcze wbijano ozdobne gwoździe za określoną opłatą. Dochód przeznaczano na cele charytatywne.
Szerzej na temat tej akcji i wielu podobnych, a także o Kolumnie Legionów w Krakowie mówił prof. Janusz Cisek. Wbijanie gwoździ na pomoc Legionistom, stało się obowiązkiem patriotycznym. Przykładowo na jubileusz księdza Fąferki z Pilzna, parafianie zebrali sporą kwotę i w Kolumnę wbili gwóźdź z nazwiskiem Jubilata.
Po wykładach publiczność zadawała wiele ciekawych pytań. Jeden z kolekcjonerów, p. Andrzej Wesołowski, pokazał unikalne pamiątki dotyczące czynu legionowego w Kolbuszowej z l.1914-1918 i z późniejszego czasu. Za zgodą właściciela publikujemy niektóre z nich.
Spotkanie tłumaczyła na język migowy Pani Izabela Piestrzyńska z Mielca. Krótka relacja ukaże się w mediach projektu i organizatora i instytucji współorganizujących spotkania.
Wystąpienie dra Wacława Szczepanika
"I wojna światowa na terenie Galicji w l. 1914-1915"
Uzupełniamy wiedzę o Gorlickich legionistach z autorami Słownika Legionistów Polskich 1914-1918
Spotkanie z pasjonatami historii, osobami zainteresowanymi wydarzeniami I wojny światowej i Legionami Polskimi odbyło się w nowej wybudowanej m.in. dzięki środkom unijnym nowoczesnej sali multimedialnej w Centrum Kształcenia Praktycznego i Ustawicznego w Gorlicach. W pierwszej części prof. Janusz Cisek i dr Wacław Szczepanik przedstawili uczestnikom spotkania ogólne sytuację w początkach I wojny światowej i szczegółową w powiecie Gorlickim w l. 1914-1915. P. Wacław Szczepanik przygotował ciekawą prezentację opisującą m.in. przebieg działań wojennych, sposoby zaopatrzenia wojska oraz umundurowanie i wyposażenie żołnierzy na froncie. Uczestnicy spotkania zadawali wiele szczegółowych pytań. Ciekawy przebieg miała także część druga kiedy wspólnie z publicznością poszukiwaliśmy w Słowniku Legionistów Polskich 1914-1918 nazwisk znanych z publikacji Andrzeja Ćmiecha Gorliccy Legioniści i staraliśmy się uzupełnić nasze informacje o żołnierzach LP. Autorzy Słownika Legionistów Polskich 1914-1918, prof. Janusz Cisek i Ewa Kozłowska przedstawili biogramy lokalnych legionistów na bazie Słownika ... Uczestnicy spotkania poszukiwali wśród ok. 47 tysięcy żołnierzy LP swoich przodków a także nazwisk ludzi, którzy z Gorlic wyruszyli na wojnę. Kilka osób zdecydowało się uzupełnić naszą wiedzę o żołnierzach LP i przekazać informacje o swoich przodkach.
Spotkanie tłumaczyła na język migowy p. Kinga Drelich z Piwnicznej. Krótka relacja ukaże się w mediach projektu i organizatora i instytucji współorganizujących spotkania.
Prof. Janusz Cisek i dr Bogusław Szwedo przedstawią sylwetki uczestników walk o niepodległość – żołnierzy Legionów pochodzących z Tarnobrzega i okolic.
W 100-lecie Niepodległości ważne jest przypomnienie wkładu środowisk lokalnych w dzieło odzyskania niepodległości.
Spotkanie z Legionistami Piłsudskiego, żołnierzami Niepodległości.
Autorzy publikacji o legionistach, Bogusław Szwedo autor m.in. Słownika legionistów Tarnobrzeskich i autorzy Słownika Legionistów Polskich 1914-1918, prof. Janusz Cisek i Ewa Kozłowska podzielili się z publicznością informacjami o żołnierzach nieodległości. Przedstawili biogramy lokalnych legionistów opracowywane w Słownikach... Każdy z uczestników spotkania mógł odszukać wśród ok. 47 tysięcy żołnierzy LP swego przodka i zapoznać się z materiałem dotąd zebranym w Słowniku ... Duzym zainteresowaniem cieszyły się liczne fotografie wydarzeń z dziejów wojennych Tarnobrzega przedstawione przez p. Bogusława Szwedo i uzupełnione opisem obu prelegentów. W czasie spotkania uczestnicy chętnie dzielili się wspomnieniami o swych przodkach i uzupełnić naszą wiedzę o żołnierzach LP.
Najwięcej czasu poświęcił na opowieści, wspomnienia i przekazanie informacji o swoich przodkach p. .
Spotkanie tłumaczone było na język migowy przez p. Sławomira Mroza. Krótka relacja niebawem w mediach projektu i organizatora i instytucji współorganizujących spotkania.
Limanowa
30 listopada 2017
18.00
Prof. Janusz Cisek i dr Wacław Szczepanik przedstawili uczestnikom spotkania sytuację w powiecie limanowskim i sąsiednich podczas I wojny światowej oraz sylwetki legionistów sylwetki uczestników walk o niepodległość – żołnierzy Legionów przedstawią sylwetki uczestników walk o niepodległość – żołnierzy Legionów pochodzących z Gorlic i okolic.
W 100-lecie Niepodległości ważne jest przypomnienie wkładu środowisk lokalnych w dzieło odzyskania niepodległości.
Spotkanie tłumaczone było na język migowy przez p. Kingę Drelich. Krótka relacja ukaże się w mediach projektu i organizatora i instytucji współorganizujących spotkania.